به گزارش شایوردنیوز، رفسنجان منطقه ای کویری است که شاید باور پرورش ماهی و آبزیان در این منطقه کم آب دور از ذهن باشد. اما رفسنجان به قطب تولید آبزی پروری در استان و حتی کشور تبدیل شده است تا جایی که بزرگترین تولیدکننده آرتمیا در کشور و حتی خاورمیانه در منطقه جوادیه نوق رفسنجان است که نیاز سازمان شیلات داخلی و آبزی پروری را تأمین می کند و صادرات آرتمیا هم صورت می گیرد که اگر این واحد آرتمیا وجود نداشت، شیلاتی در کشور شکل نمی گرفت و همچنان می بایست غذای آبزیان را از خارج وارد کرد، چون پایه غذای ماهیان همین آرتمیا است.
آب استخرهای پرورش ماهی، راندمان تولید محصول را افزایش می دهد
استخرهای پرورش انواع ماهی در این منطقه پسته خیز، نشان از ظرفیت نهفته رفسنجان در پرورش آبزیان دارد که روز به روز رونق بیشتری می گیرد، که این مزرعه های آبزی پروری به کمک رشد و کیفیت محصول پسته هم آمده اند. به گفته مسئول شیلات جهاد کشاورزی رفسنجان هم اکنون بعضی از کشاورزان، باتجربه هایی که از پرورش ماهی در استخرهای نزدیک باغات پسته کسب کرده اند، متوجه شده اند، تأثیر آب خروجی در استخرها بر روی حاصلخیزی خاک زراعی تأثیر مثبت دارد، و تحقیقاتی که در چند سال اخیر در ایران در این زمینه انجام شده است هم گواه بر تاثیرِ مثبت آب غنی شده ای دارد که در استخرها پرورش ماهی ایجاد می شود و به سمت زمین های زراعی روان می شود که موجب افزایش راندمان تولید محصولات کشاورزی می شود.
کارشناس شیلات جهاد کشاورزی رفسنجان می گوید: آب استخرهای پرورش ماهی دارای فضولات ماهی است که سرشار از نیتروژن و فسفر است و باعث حاصلخیزی خاک و افزایش راندمان تولید محصول زراعی می شود.
آفاق فلاحتی اضافه می کند: عمده فعالان عرصه آبزی پروری در رفسنجان، کشاورزان پسته کار هستند که حدود ۶۰ درصد فعالان عرصه آبزی پروری، در این شهرستان را کشاورزان علاقمند تشکیل می دهند.
فلاحتی سرمایه گذاری در شیلات و آبزی پروری را سودده و اطمینان بخش عنوان و بیان می کند: سرمایه گذاری در صنعت آبزی پروری نسبت به سایر شاخه های علوم دامی از ریسک پذیری کمتر و اطمینان بیشتری برخوردار است.
وی اضافه می کند: شهرستان رفسنجان ظرفیت های نهفته ای در زمینه پرورش ماهی و آبزیان دارد و این پتانسیل خوب می تواند به رونق منطقه کمک کند، زیرا تنوع اقلیمی موجود در رفسنجان باعث شده این شهرستان مستعد پرورش انواع گونه های مهم مثل پرورش ماهیان خاویاری، گرمای و سردابی، آرتمیا و … باشد.
رفسنجان در تولید ماهی رتبه سوم را دارد
فلاحتی با بیان اینکه آبزی پروری در رفسنجان در رده استان های بزرگ مانند اصفهان و فارس است، می گوید: همچنان که این استان های بزرگ در حوزه شیلات خوش می درخشند، رفسنجان هم در همین مورد در دل کویر خوش می درخشد و تنوع آبزی پروری در رفسنجان مطابق استان های بزرگ است.
وی اهداف آبزی پروری در رفسنجان را چنین تشریح می کند: با توجه به اینکه کمبود منابع آب در منطقه وجود دارد می توان صنعت آبزی پروری را توسعه داد که ضمن اشتغالزایی و سوددهی بالا از مهاجرت روستائیان به شهرها نیز جلوگیری می شود.
فلاحتی خاطر نشان می کند: جایگاه رفسنجان در تولید گوشت سفید ماهی در استان کرمان رتبه سوّم در سال ۹۸ را به خود اختصاص داده است و ۱۶ درصد ماهیان استان کرمان در رفسنجان تولید و روانه بازار می شود.
فلاحتی ادامه می دهد: در واقع آبی برای پرورش ماهی مصرف نمی شود؛ علاوه بر اینکه آب غنی شده است و کشاورز به سمت تولید محصول کشاورزی ارگانیک می رود، و از طرفی باعث اشتغالزایی شده و معضل مهاجرت از روستا به شهر هم کاهش می یابد.
وی فعالیت در صنعت شیلات را پایدار می داند و تصریح می کند: غیر از کشاورزانی که استخرهای پرورش ماهی در رفسنجان دارند، بخش دیگر از فعالان این عرصه هم کسانی هستند که فقط کارشان در حوزه آبزی پروری است و مزرعه پرورش ماهی دارند، آن‌ها دارای واحدهای صنعتی و دارای آبزی پروری های مستقل و بزرگ هستند؛ این سرمایه گذاران باید از نظر صدور مجوز پرورش و اخذ تسهیلات بانکی حمایت شوند تا رونق منطقه را شاهد باشیم.
توسعه آبزی پروری در دل کویر
تنوع آب و هوایی در شهرستان رفسنجان برای پرورش ماهی یکی از مزیت هایی است که می توان انواع ماهی های سردآبی و گرمابی را پرورش داد.
کارشناس شیلات جهاد کشاورزی رفسنجان خاطر نشان می کند: ماهی قزل آلا به شرایط آب و هوایی سرد و دما بین ۱۲ تا ۱۶ درجه نیاز دارد که در رفسنجان قسمت هایی وجود دارد که از این آب و هوا برخورداند؛ ضمن اینکه ماهی گرمابی نظیر کپور هم نیاز به دمایی بالای ۲۲ درجه تا ۲۶ درجه دارد که این اقلیم نیز در برخی مناطق رفسنجان وجود دارد و رفسنجان مستعد پرورش ماهیان سردآبی و گرمابی است.
وی عنوان می کند: امسال دو مشکل اساسی در بحث آبزی‌پروری به وجود آمد، یکی بحث کروناست که انتقال بچه ماهی و نهاده ها را با مشکل روبرو کرد و همچنین در یک دوره موتور پمپ‌ها خاموش شد و تولیدات کاهش پیدا کرد.
فلاحتی اضافه می کند: قبل از بحران کرونا، کلاس های آموزشی به صورت حضوری برگزار می شد که در حال حاضر امکان پذیر نیست. برای نخستین بار در کشور جشنواره مجازی طبخ آبزیان در رفسنجان در نیمه دوّم اسفندماه برگزار می شود و از سراسر کشور می توانند در این جشنواره شرکت کنند.
فلاحتی اضافه می کند: بازار عرضه آبزیان در رفسنجان باید ایجاد شود تا مردم به مصرف این نوع گوشت سلامت محور تشویق شوند.
وی تصریح می کند: هدفی که ما دنبال می کنیم، اجرای طرح پرورش ماهی در خانه های روستایی است؛ طرح در حال تدوین است این طرح اگر با ارائه تسهیلات کم بهره به خانوارهای روستایی اجراء شود هر خانوار روستایی می تواند در خانه خود حوضچه پرورش ماهی ایجاد و هر ۶ ماه یکبار ماهی برداشت و روانه بازار کند.
فلاحتی پیش بینی می کند: هر خانوار روستایی می تواند حداقل ۱.۵ تا ۲ تن ماهی را برداشت کند و کمک به اقتصاد خانواده هم داشته باشد. با کمیته امداد در حال رایزنی هستیم تا تسهیلاتی به مددجویان این نهاد جهت پرورش ماهی ارائه شود و به خودکفایی برسند، جهاد کشاورزی آموزش ها را به خانواده ها ارائه می دهد.
استخراج مروارید سیاه از دل کویر
تولید ماهیان خاویاری در آب و هوای کویری رفسنجان با وجود بحران کم آبی نشان از خودباوری مردمانی است که می خواهند از دل کویر، مروارید سیاه استخراج کنند. گران‌ترین خوراکی دریایی جهان که دریای خزر به عنوان یکی از بزرگترین منابع صید این نوع ماهی در جهان است اما از دل کویر و در رفسنجان هم این صنعت در حال شکل گیری است.
کارشناس شیلات جهاد کشاورزی رفسنجان ماهی خاویاری را یک ماهی بسیار ارزشمند تجاری_جهانی عنوان می کند و می گوید: در منطقه نوق واحدی به مساحت ۱۴۰۰ متر مربع با ظرفیت ۲۰ تن ماهی خاویاری ایجاد شده و تکنولوژی پرورش ماهی خاویاری را دارد که در آینده نزدیک مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت.
وی افزود: در این منطقه همچنین تولید سیست آرتمیا (غذای ماهیان و آبزیان) را داریم که تنها واحد فعال در کشور و بزرگترین تولید کننده آرتمیا در خاورمیانه است و بحث تأمین و نیاز سازمان شیلات داخلی و آبزی پروری و صادرات را هم دارد؛ اگر این واحد آرتمیا وجود نداشت، شیلاتی در کشور شکل نمی گرفت و همچنان می بایست غذای آبزیان را به صورت واردات از کشورهای خارج تأمین کنیم، چون پایه غذای ماهیان همین آرتمیا است.
فلاحتی بیان می کند: خوشبختانه این پتانسیل در رفسنجان وجود دارد، اگر حمایت صورت گیرد، تولیداتی خواهد داشت که علاوه بر خودکفایی از این محصولات، صادرات سیست آرتمیا هم رونق می گیرد.
وی خاطر نشان می کند: مردم و متقاضیان باید در زمینه فعالیت در حوزه آبزی پروری به مدیریت جهاد کشاورزی مراجعه کنند که ضمن انجام مشاوره، طی فعالیت در آبزی پروری آن‌ها را حمایت و راهنمایی می کنیم؛ علم پرورش ماهی را به آن‌ها ارائه می دهیم تا به سوددهی بالا برسند.
فلاحتی توصیه می کند: اگر شخصی مراجعه نکند و دست به تولید بزند ممکن است، سرمایه خود را از دست بدهد و ضمن شکست در این حوزه، از فعالیت در این زمینه دست بردارد؛ امّا بخش شیلات جهاد کشاورزی همچنان حامی متقاضیان پرورش ماهی است و مردم قبل از اقدام، به این نهاد مراجعه کنند.
فلاحتی در پایان به ارزش غذایی ماهی اشاره و خاطر نشان می کند: به دلیل عدم شناخت کم ِ عموم مردم به ارزش غذایی ماهیان و اینکه گوشت سفید ماهی سرشار از امگا است و برای سلامتی بهترین ماده غذایی است، امّا سرانه مصرف پائین است.
