باید به صراحت گفت مسئولین در رفسنجان مسیر واقعی را گم کرده اند و بیشتر به مسائل حاشیه ای می پردازند تا اینکه به اصل موضوع توجه شود و به قولی صورت مسئله را پاک می کند، وقتی مسئولان در رفسنجان نسبت به موضوع به این مهمی، آلودگی مجتمع مس واکنش خردمندانه و دلسوزانه ای نشان ندهند، مهندس حسنی که با اظهاراتش بارها مدیران در رفسنجان را مطالبه گر نمی داند به یکباره تغییر موضع می دهد و دود خروجی از دودکشهای مس را بخار آب معرفی می کند و در جلسه معارفه مدیر جدید مس سرچشمه دود آلاینده و سمی کارخانجات مس را با دود یک کارخانه کاشی مقایسه می کند و می گوید:” این ابر بزرگی را که می بینید فیلم و عکس می گیرند این ابر است که بالای کارخانه الماس کویر هم هست بخار آب است یک درصد یا دو درصد آن so2 دارد، قدیم، ۳۵ سال هم وجود داشته داشته است.( راه آرمان کرمان، برای اولین بار صحبتهای غیر کارشناسانه مهندس حسنی را در جلسه معارفه مدیر جدید مس منتشر کرد اما بعد از چند روز این خبر را از روی سایتش حذف کرد اما متاسفانه در رفسنجان این خبر همچنان تیتر است).
آلودگی مجتمع مس سرچشمه چه مسئولین در رفسنجان بخواهند و یا نخواهند، وجود دارد. این آلودگی مربوط به همین چند هفته اخیر نیست این آلودگی سالیان سال است که تهدیدی بزرگ برای آلودگی هوا، تخریب محیط زیست و از همه مهمتر سلامتی مردم رفسنجان است که با ساخت کوره فلش درصد آلایندگی آن افزایش پیدا کرده و به چند برابر حد مجاز رسیده است.
اما مسئولین در رفسنجان اعم از فرماندار، امام جمعه، نماینده و… بیشتر تمایل دارند موضوع آلودگی در لفافه بماند و همواره به اشتغال زایی، اخذ عوارض و مالیات از مجتمع مس اشاره می کنند تا اینکه به موضوع مهمتری همچون بیماریهایی که از این دود سمی ایجاد می شود اشاره شود، دودی که سلامت شهروندان را در معرض خطر قرار داده است.
باید این نکته را در نظر گرفت اگر مجتمع مس اشتغال زایی دارد این مسئله اصلا ربطی به خطراتی که دود مس دارد و تاثیرات خطرناکی که بر سلامت مردم می گذارد، ندارد و نباید مسائل را با هم قاطی کرد. سلامت مسئله ای است که باید در کنار اشتغال زایی و حتی بیشتر به آن اهمیت داد، مگر ما نباید در کارگاه و یا کارخانه اول یک محیط سالم و بهداشتی برای کارگرها فراهم کنیم، آیا کارگری که در مجتمع مس کار می کند فقط به این بهانه که بیکار نیست و شغلی دارد، دیگر سلامتی اش مهم نیست، در یک نگاه همین کارگر زحمت کش که باید همین پول را خرج درمان انواع بیماریها کند!! حال سلامت دیگر شهروندان و تخریب محیط زیست جای خود دارد.
هیچ کس نمی خواهد کارخانجات مس تعطیل شوند، بلکه حرف مردم رفسنجان و کارشناسان حوزه محیط زیست این است که باید برای کاهش آلایندگی به طور جدی راهکارها و برنامه هایی از طرف مدیران مس اندیشیده و اجرایی شود، راه اندازی و افتتاح کارخانه اسید هر چه سریعتر در دستور کار قرار گیرد و تا ساخت این کارخانه، با وجود وارونگی هوا در این فصل از سال، تا حدودی تولید مس در کوره فلش کاهش پیدا کند و یا فیلترهایی قوی برای کاهش آلایندگی در دودکشها نصب شود.
بارها گفته شده است که مسئولین رفسنجان باید از روستاههای سرچشمه بازدید کنند و اثرات مخرب دود دودکشها را در این روستاها ببیند، روستاهایی که نهرهایشان کم آب یا خشک شده اند، درختان میوه روز به روز به تنه ای خشک تبدبل می شوند و گوسفندان که تلف می شوند، که جدای از سلامت مردم، تاثیرات مخرب این دود فراتر رفته است و تهدیدی جدی برای خشک شدن درختان بزرگترین جنگل مصنوعی پسته در جهان می باشد، یا مختصری اطلاعات پزشکی در خصوص اثرات زیان آور گاز SO2 بر سلامت انسانها کسب کنند تا باورشان شود که خطر جدی است، البته باید در اینجا محض اطلاع مدیران در رفسنجان گفت، گاز SO2 در غلظت کم ۰/۲ ppm موجب ایجاد واکنش هایی در مغز می شود. غلظت کمتر از ۱ ppm در مدت ۱۰ دقیقه موجب افزایش ضربان قلب و سرعت حرکات تنفسی می‌شود و اگر غلظت ۱ ppm برسد ظرفیت تنفسی را کاهش داده، گلو و مجاری تنفسی خشک می‌شود.
در سطوح بالای SO2، ممکن است فشردگی قفسه سینه خس‌خس و کوتاهی تنفس برای کسانی که آسم هم دارند اتفاق بیفتد. تماسهای بلند مدت با دی اکسید گوگرد می تواند بیماریهای تنفسی را موجب شود، مکانیسم‌های دفاعی ریه را کاهش داده و بیماریهای قلبی را تشدید نماید، علت بالا بردن ریسک بیماریهای قلبی، ریوی و نیز سرطان ریه باعث افزایش مرگ و میر شده است.
فاطمه ملایی
