فاطمه ملایی/ جمعه هفته گذشته حادثه ای تلخ در شهر ورزنه از توابع شهر بن رود اصفهان اتفاق افتاد و کشاورزان و مردم ورزنه ای لوله انتقال آب اصفهان به یزد را شکستند تا عمق کدورت خود را به یزدی ها نشان دهند. انتقال آب سالهاست که از استانهای غربی و جنوبی به فلات مرکزی ایران در حال اجراست و حتی از شهرهای شمالی به دیگر استانهای همجوار هم صورت می گیرد که ناخواسته دعواهایی را بین اقوام ایرانی و هموطنان به راه انداخته است، کدورتی بین یزدیها و اصفهانیها شکل گرفته است، خوزستانی ها با اصفهانیها و مردمان الیگودرز با قم درگیر شده اند و….
همانطور این قصه درگیری بین رفسنجانیها و خوزستانی ها سالهاست که نقل محافل است و در خوزستان از رفسنجانیها به نیکی یاد نمی شود، خوزستانیها معتقدند که رفسنجانیها با پشتگرمی مردان عرصه سیاست و نفوذ در دولتمردان توانسته اند مجوز انتقال آب به رفسنجان را از سرشاخه های کارون بگیرند هرچند این طرح به مرحله اجرا نرسیده است و فعلا مسکوت مانده است اما این بار این کدورت بین مردمان چهارمحال و بختیاری و رفسنجانیها در حال شکل گیری است و مردمان چهارمحال و بختیاری اعتقاد دارند که ساخت سد ونک- سولگان برای انتقال آب به رفسنجان باعث خشکی زمینهای کشاورزی شان می شود و همواره در آن منطقه درگیریهایی بین نمایندگان این استان و مجریان طرح و کشاورزان این دشت دیده می شود که مردمان این دیار رفسنجانیها را به لابی گری متهم می کنند که توانسته اند مجوز انتقال آب را بگیرند. می توان به صراحت گفت به طور خاموش جنگ آب در ایران به راه افتاده است.
اما با نگاه عمیق به این گونه حوادث و اتفاقات، بر فرض زیاد اگر انتقال آب صورت گیرد آیا کمبود آب کشاورزی در رفسنجان جبران خواهد شد؟ آیا انتقال آب به دشت تفتیده رفسنجان مشکل خشکسالی را حل خواهد کرد؟
به نظر می رسد در رفسنجان باید چگونگی و استفاده از زیرساختهای آبیاری نوین و استفاده بهینه از آب کشاورزی به کشاورزان آموزش داده شود و در این خصوص باید تسهیلات مناسبی را در نظر گرفت تا کشاورزان به سمت آبیاری نوین و هوشمند باغات پیش بروند تا هم بهره وری از باغات پسته بالا برود و هم اینکه از هدر رفت آب جلوگیری شود زیرا خیلی از باغات پسته در رفسنجان هنوز از کانالهای خاکی برای آبیاری باغات استفاده می کنند هر چند در این خصوص گامهایی برداشته شده و بعضی از جوها و کانالهای قدیمی خاکی جای خود را به لوله گذاری داده اند و کشاورزان هم به سیستم آبیاریهای نوین تمایل نشان داده اند اما آمارها نشان می دهد این درصد نسبت به گستردگی اراضی پسته در رفسنجان بسیار پائین است که در این خصوص جهاد و بانک کشاورزی برای تغییر الگوی آبیاری باغات پسته باید به کمک کشاورزان بیایند و با تسهیلات کم بهره و آموزشهای لازم آنها را به این سمت سوق دهند.
متاسفانه برداشت بیش از حد از سفره های آب زیرزمینی رفسنجان، سبب شده که در حال حاضر خیلی از چاهها خشک شوند و یا به آب بی کیفت و شوری برسیم که با وجود بارش کم باران، بحران آب در رفسنجان جدی و تشدید شده است که از آن به عنوان یکی از بحرانی ترین دشتهای کشور در بحث کم آبی نام برده می شود.
بی گمان دل خوش کردن کشاورزان به انتقال آب از استان دیگری مشکل بحران آب را حل نخواهد کرد.